„Chłopaki w sofixach” Jakub Porada

Czym były sofixy?  w czasach PRL-u  „to pierwsze polskie buty zapinane na rzepy, przypominające topowe NRD-owskie modele, przywożone z Berlina luzem, bo w pudełka po nich pakowało się czekolady. „Ale masz fazowe sofixy!” – dla takiego komplementu od kumpli warto było błagać matkę, żeby wystała swoje w kolejce w „Puchatku”, największym domu towarowym w mieście”.

Sama nie bardzo kojarzę te buty, chociaż coś mi się po głowie pokołatało, jak sobie w googlowską wyszukiwarkę obrazów wrzuciłam. Bardziej pamiętam toporne Relaxy, albo juniorki. W sumie, cóż, urodziłam się kilka lat później od autora tej książki, który nieznany był mi kompletnie jeśli chodzi o tak celne i cięte riposty, porównania doprowadzające mnie do łez ze śmiechu, cholernie kolokwialny a miejscami nawet wulgarny język (co mi się bardzo podobało i lekko czytało).

Aktualnie pan Jakub Porada, rocznik 69, jest znamienitym dziennikarzem TVN-u, profesjonalistą w każdym calu, chociaż ja rzadko oglądam tv, więc nie bardzo się orientuję.  No ale  pomyśleć, że kiedyś rzucał jabłkami z okien wieżowca w wiatę przystanku, grzał ławeczki i wystawał pod klatką bloku, próbował nie rzygać po tanim winie albo siuśkowatym piwie, co mu się rzadko udawało (dosłownie „rzadko”), chodził w dekatyzowanych dżinsach, tureckiej kurtce z podpinką z białego „misia” (też mi kiedyś ojciec taką z Turcji przywiózł), żuł gumy kulki, rakotwórcze Turbo, oglądał „Makową Panienkę”, nie rozumiał „Sprawy dla reportera”, ale pamięta „Niewolnicę Isaurę”,  nagrywał kasety i audycje Tomka Beksińskiego, próbował sił w zespole new-wave, uczył się aktorstwa u niejakiego pana Zenona i robił jeszcze wiele innych rzeczy, które z uśmiechem sobie sama też przypomniałam.

Tamte czasy były specyficzne, słabo kojarzę pewne rzeczy, bo z wiekiem pamięć nie ta, ale też mieliśmy kolorowy telewizor Rubin, kolumbrynę okrutną, która mało co się nie zapaliła dnia pewnego wiosennego. Tyle, że my nie wypieprzyliśmy go z 7go piętra przez okno, jak znajomy autora. Też pamiętam zakupy w Pevexie (choć to raczej z opowiadań koleżanek ze szkoły), bony towarowe, piosenki Turbo i Kata, zajebiste fryzury poppersów (dłuższa grzywka zasłaniająca oko), glany skinheadów, czy irokezy punków. Nie miałam okazji co prawda obejrzeć czeskiej wersji Terminatora gdzie słychać „Ne ubiwajte mnie pane Terminatore”, ale pamiętam konserwy z mielonką, szprotki w pomidorach, krajankę, pudrowe cukierki i dropsy z przyklejającym się do nich okrutnie opakowaniem. Wiele mogłaby jeszcze wymieniać, ale po co. Pan Jakub robi to lepiej.

Weźcie tylko pod uwagę, że tak naprawdę z tych wszystkich skrawków życia nie wynika zbyt wiele. Mam wrażenie, że autor chciał po prostu podzielić się tylko swoimi wspomnieniami z okresu młodzieńczego, z czasów, kiedy dorastał. Być może jest tu próba pokazania jak żyć by przeżyć, ale jakoś tak chaotycznie ujęta.  Ot, tyle, w końcu to debiut, a pan Jakub jest bardziej dziennikarzem, niż pisarzem, niemniej jednak bardzo dobrze mi się czytało tą książkę. Nieraz wybuchałam śmiechem i zastanawiałam się, skąd on bierze takie powiedzonka jak np: „kundel tak brzydki, że nawet bumerang by do niego nie wrócił” albo „zwymiotowałem siarkofrutem na trotuar” (dla kogoś może to niesmaczne albo mało śmieszne – ja cholernie lubię takie teksty :D)

A pamięta ktoś jarzębinę w czekoladzie, zamiast rodzynek?

„Można tylko było twierdzić, że życie jest trochę jak ta jarzębina w czekoladzie, którą zajadaliśmy się podczas degustacji pierwszego wina. Niby smaczna i pachnąca, ale w rzeczywistości namiastka, podróbka czegoś czym na pewno nie była”. A to dlatego, że niektórzy ze znajomych pana Jakuba za bardzo żyli złudzeniami. O tym, też możemy sobie poczytać.

Ogólnie wniosek wysnuwam taki : czy to PRL czy nie PRL życie nie jest łatwe, należy sobie radzić, żyć w miarę szczęśliwie według własnego pojęcia szczęścia a nie stereotypu. A to co nadchodzi, niezależne od nas, przyjmować na klatę, a czasem dać życiu z „bańki” jak trzeba i już.

W każdym razie, książka mi się podobała, takie powroty do starych czasów są bardzo przyjemne w odbiorze i dziękuję wydawnictwu Prószyński i S-ka za udostępnienie egzemplarza.