„Kim Novak nigdy nie wykąpała się w jeziorze Genezaret” Hakan Nesser

Kim Novak to amerykańska aktorka drugiej połowy lat 50tych, urodą rywalizująca z Marylin Monroe, popularna nie tylko w Ameryce. Męska część społeczeństwa podziwiała jej urodę i klasyczne kształty snując fantazje erotyczne.

http://www.suspense-movies.com

Kim Novak w książce Hakana Nessera się jednak nie pojawia. Pojawia się za to Ewa Kaludis, nauczycielka, która łudząco przypomina amerykańską boginię seksu, ma narzeczonego sportowca, osiłka zwanego Armatą. To jednak nie przeszkodzi 14 latkom podkochiwać się w niej. Główny bohater książki Nessera, zarazem narrator – Erik,  przez wiele lat będzie pamiętał jej pierś opartą o jego ramię, kiedy nachylała się nad nim na lekcji. Zresztą nie tylko on będzie snuł erotyczne fantazje z Ewą w roli głównej…

Mimo to, lato 1960 roku będzie latem Potworności. To lato dorastania, lato brzemienne w skutki, lato zbrodni, a przede wszystkim to lato pięciu słów – wypowiadanych przez Erika mocno i dosadnie, bo według niego te słowa to : „coś niemal nieprzyzwoitego, czego cały świat – nie tylko ja – wstydził się. Słowa jak plaster”. Słowa jak wyliczanka: RAK – TREBLINKA – MIŁOŚĆ – PIEPRZENIE SIĘ – ŚMIERĆ.

Erik wraz ze starszym bratem Henrym i kolegą Edmundem spędzają wakacje w starym domu Genezaret nad brzegiem jeziora Mockeln. Dom, kiedys własność pewnych Żydów, to miejsce, gdzie mogą się schronić przed szarą rzeczywistością. Matka Erika i Henrego leży w szpitalu chora na raka, a matka Edmunda pije na umór. Dla młodych chłopaków, którzy własnie weszli w okres dorastania takie wakacje to odskocznia od problemów, miejsce gdzie można porozmyślać, dokończyć w spokoju tworzenie komiksu, wypić 13 butelek soku jabłkowego, wypalić podkradzione starszemu bratu papierosy, posłuchać w nocy odgłosów uprawianego seksu, zaszaleć w noc świętojańską, pozastanawiać się nad przyszłością, pozwierzać, zaprzyjaźnić.

Do czasu. Do czasu kiedy w ten sielankowy czas wkroczy Potworność. Potworność z trupem w tle. Zbrodnia wstrząśnie miasteczkiem, jednak niejasności i niedopowiedzenia nie pozwolą policji na doprowadzenie śledztwa do końca. Autor powieści jednak zręcznie naprowadzi czytelnika na trop.

Ale… Potworność nie będzie głównym wątkiem książki. Stanie się ona jedynie dla bohaterów przyczyną zmian, powodem szybszego dojrzewania, wejścia w dorosłość, zrozumienia pewnych kwestii. To lato sprawi, że już nic nie będzie jak dotychczas, a bohaterowie zdadzą sobie sprawę, że życie to słodko-gorzki napój, który należy smakować z pełną świadomością, który często szczypie w język. To nie jest butelka soku jabłkowego. To butelka, która zawiera też w sobie nieco trucizny niszczącej powoli sielankowe podejście do pewnych spraw.

„Z życiem jest jak z latem. Ledwo się zacznie, a już jest jesień. Melancholijnie”. Niemniej jednak „w życiu powinno być tak jak motylowi w letni dzień”.  Takie motto towarzyszy Erikowi: powinno się mieć dystans, dążyć do celu, celebrować chwilę – mimo piętna jakie Potworność odcisnęła na nas w młodym wieku. Bo zawsze może być gorzej. I nie zawsze można odzyskać spokój, chociaż pozornie by się tak wydawało.

Mimo, iż na okładce jest napisane, że to powieść kryminalna z serii „literatura skandynawska” nie jest typowa książka, do jakiej przyzwyczaili nas Mankell, Nesbo czy Larsson. Tu nie ma komisarza alkoholika, a akcja nie kręci się wokół śledztwa. To książka o życiu – napisana prostym, pięknym językiem, czasem dość poetyckim. Ciekawa i na pewno pozostająca w pamięci. Nie znam innych książek Hakana Nessera, ale przygoda z tym nazwiskiem rozpoczęła mi się bardzo przyjemnie, a  książkę kupiłam za 3.50 PLN.

Hakan Nesser, „Kim Novak nigdy nie wykąpała się w jeziorze Genezaret”, Wydawnictwo Jacek Santorski & CO Agencja Wydawnicza 2006, stron 208.