„Upiory” Jo Nesbo

„Życie to restauracja, na którą cie nie stać. Śmierć to rachunek za jedzenie, którego nie zdążyłeś nawet skosztować. Zamawiasz więc najdroższą rzecz w karcie, bo przecież i tak odchodzisz, prawda? Może zdążyć złapać chociaż kęs.”

Jak już wspomniałam wcześniej na facebooku, wg mnie, Nesbo bije wszystkich znanych mi piszących Skandynawów na głowę. Ta uwaga na okładce „Następca Stiega Larssona” lekko mnie irytuje. Nesbo prezentuje zupełnie inny styl: to proza gęsta, zaskakująca, prawdziwie wzruszająca nawet (przynajmniej w „Upiorach”), trzymająca cały czas w napięciu, wszystkie postacie są wielowymiarowe. I chociaż jakby nie patrzeć Larsson jest podobny to jednak jakoś wkurza mnie takie porównywanie. Tak jakby w Skandynawii istniał tylko on a cała reszta tylko była słabą otoczką (ale może źle odbieram).

W „Upiorach”, postać Harry’ego Hole’a jest przedstawiona w sposób niezmiernie poruszający. Ten wielki, ze szramą na policzku i tytanowym palcem, mężczyzna jest w ciągłej „agonii” wewnętrznej, a do tego rozerwany pomiędzy miłością do Rakel i jej syna Olega, a odpowiedzialnością i zachowaniem ich bezpieczeństwa, co w tym przypadku będzie bardzo ryzykowne.

Oleg (choć w sumie, nie tylko on) jest podejrzany o morderstwo kolegi – narkomana o imieniu Gusto. Sam też ćpa i jest mocno pogubiony. To już nie heroina, to coś lepszego, mocniejszego, silniej dającego szczęście – to violina, nowość na norweskim rynku. I tak, faktycznie słyszy się po niej cudowne dźwięki… doświadcza tego nawet przez chwilę Harry (sic!). Historia/intryga kręci się zatem wokół śmierci młodego Gusto, który również w książce dostaje prawo głosu i przedstawia własną wersję – opowiada w sposób niezmiernie ciekawy swoją historię, smutną, bolesną i prawdziwą.

Gang narkotykowy rozprowadzający violinę w Oslo działa pod przykrywką stworzoną im przez polityków. Wszyscy są umoczeni, każdy ma w tym swój interes i każdy chce działać dla czyjegoś dobra i własnego zarobku. Wszyscy są ze sobą w jakiś sposób powiązani, często mocno zaskakują ich relacje, a w pewnym momencie rusza lawina … zupełnie jak ta, o której nie może zapomnieć Harry, a która nawiedza go w najgorszych koszmarach. Tu mamy lawinę domysłów i dowodów, do których dogrzebał się właśnie nasz Harry.. działając tak naprawdę na własny rachunek, bo przecież jest już tylko ‚byłym’ policjantem.

Tytułowe upiory w postaci bolesnych wspomnień nawiedzają go na każdym kroku. Życie mu się zawaliło jakiś czas temu, po historii z Bałwanem (z poprzedniej części). Teraz  wydaje się, że iskierka nadziei i światło pojawiają się dzięki kobiecie jego życia: Rakel, którą Harry spotyka wracając do Oslo z kilkuletniego pobytu w Tajlandii. Tak naprawdę Harry jest dobrym człowiekiem, tylko mocno pogubionym i autodestrukcyjnym. Miłość do Rakel trzyma go niejako w pionie, podobnie jak miłość do Olega, do tego dochodzą 3 lata abstynencji, które wyrobiły w nim silną wolę. Tylko, czy aby na pewno? Hmmm….

Bardzo jasno są przedstawione zasady działania gangów narkotykowych – tych, którzy są na samej górze i tych niższych szeregowych, zwykłych dealerów, którzy również mocno kombinują, by wykołować wszystkich wokół, szkoda tylko, że sami się staczają (mam tu na myśli Olega i nie żyjącego już Gusto). Co do śledztwa – w momencie kiedy wszystkie elementy układanki, wydaje się, że pasują, Harry wkracza i dokłada kolejne, burząc powstałą wcześniej konstrukcję wprowadzając czytelnika w zdumienie. 

Ta część, dziewiąta już – jest póki co dla mnie najlepszą, najbardziej emocjonującą i najbardziej… zaskakującą (mam na myśli finał) częścią. Mocna lektura – bardzo mocna. I cieszę się że wyszedł 10 tom „Policja”, bo gdybym czytała „Upiory” dużo wcześniej, nie wiedząc, że w planach jest kolejna część z HH – byłabym mocno załamana :) Dlaczego? sami się przekonajcie. Ogromnie polecam. Nesbo jest dla mnie mistrzem ! Tyle w temacie.

„Ale na tym zasranym świecie wszystko, co dobre, jest albo na receptę, albo wyprzedane, albo osiąga taką cenę, że trzeba zapłacić duszą, żeby poczuć smak.”

„Upiory” Jo Nesbo, Wyd. Dolnośląskie, 2011.