„Kąpiąc lwa” Jonathan Carroll

Jonathana Carrolla cenię przede wszystkim za „Kości Księżyca” i „Dziecko na niebie”, a nie jak większość za „Krainę Chichów”, której treści nawet nie pamiętam. Jeśli czegoś nie pamiętam, to zapewne nie trafiło do mnie tak jak powinno. Cenię Carrolla i wielbię od czasów licealnych, pamiętam, że nawet na przerwach między lekcjami czytałam jego książki. Jak wspomniałam notkę niżej, uwielbiam to połączenie rzeczywistości z krainą snu. Sama miewam często dziwaczne sny, stąd może ta fascynacja. Nieobce mi są dziwne zwierzęta, poplątane wątki i nigdy nie widziane w rzeczywistości miejsca, które mi się śnią. Dlatego ucieszyło mnie ogromnie, że po 6 latach od ostatniej powieści, pojawi się nowa książka w podobnej tematyce. „Kąpiąc lwa” jest krótko mówiąc cudowne. Carroll bardziej zmierza tu w stronę fantastyki niż tego realizmu magicznego, jakim jego twórczość się określa, mimo to (bo za fantastyką specjalnie nie przepadam) jest to bardzo mądra opowieść i w stylu Carrolla nadal.

Tytułowy lew w kąpieli oraz dłoń z milionem linii papilarnych z okładki niech pozostanie tajemnicą.  Zresztą, tej książki nie da się opisać, streścić, bo co chwila znajdujemy się w innym miejscu i czasie, zupełnie jak bohaterowie po tak zwanej „przerzutce”. Czytelnik sam nie wie co jest jawą a co snem, a pięć osób, które śni ten sam sen gubi się jeszcze bardziej niż czytelnik, po to by w końcu poznać prawdę. Zadziwiającą.

Czy faktycznie Świat dzieli się na Ludzi i na Mechaników, którzy nami sterują? Zsyłają na nas Chaos z którym musimy dzień w dzień walczyć wykonując Salto, które to najpierw nami obraca z zawrotną siłą i wyrzuca nas gdzie nie wiadomo gdzie, skąd nie ma powrotu? Czy może jest tak, że może to My sami byliśmy kiedyś Mechanikami, potem wymazano nam pamięć, wspomnienia i wysłano na Ziemię?

A może po prostu nikt nam nie pokazał jak ważne jest to życie, które mamy. I tak męczymy się tutaj, spotykamy na swej drodze ludzi, którzy zmieniają nasze życie, a potem nagle kiedy oni znikają – zostajemy sami, wpadamy w depresję, zaczynamy obwiniać wszystkich wkoło, staczamy się, tracimy nadzieję, chęć walki, by w końcu zniknąć również. Umieramy za życia.

„Ktoś powiedział mu kiedyś, że większość ludzi raczej umrze, niż się zmieni. Uznał wówczas, że to w zasadzie prawda. Czasem jednak śmierć następuje w wyniku stagnacji. Nie martwe serce, brak tętna i płaski wykres EKG, ale kres optymizmu, ciekawości i pożądania.”

Napiszę jak ja odbieram tę książkę, bo o to mi chodzi w sumie, a nie o streszczanie fabuły. Według mnie Carroll całą tą historią chce m.in. przekazać, że nie zwracamy w życiu uwagi na drobiazgi. „Poświęcamy zbyt mało uwagi światu. Wiemy o tym, a jednak nie chce nam się. Dopiero gdy coś się skończy albo ktoś umrze, gdy coś zgubimy albo jest już za późno – uświadamiamy sobie nagle, że prześlizgnęliśmy się przez życie i ludzi, tracąc z pola widzenia szczegóły…”

To nie jest tak, że życie jest monotonne i zabija nas rutyną. To my jesteśmy często ślepi, zniechęceni, leniwi i zbyt wygodni, a do tego skupiamy się za bardzo na materialnej stronie życia. Więcej mieć, więcej pożądać, otaczać się pięknymi drogimi przedmiotami – czy to jest takie konieczne? „Wiem tylko, że budowanie życia na przedmiotach bywa niebezpieczne. No bo prędzej czy później wszystko się zużywa albo rozpada, prawda? Coś pęknie, zagubi się albo zostanie skradzione, nieważne zresztą. Czujesz się wtedy jak wydrążony w środku albo jakby ci ktoś odrąbał rękę lub nogę. Ale to tylko rzeczy! Czy to nie głupie – inwestować w nie tak wiele z siebie? Błagam, trochę dystansu. Można je kochać i pielęgnować, lecz trzeba być gotowym żyć bez nich. A jeśli nie jesteś gotowy, lepiej w ogóle ich nie kupuj, dzięki temu unikniesz ciężkiej choroby.”

Całe życie również przeinaczamy fakty, zupełnie jak bohaterowie. A wystarczy, że pozwolimy komuś spojrzeć na siebie, na własne życie z boku – on wtedy widzi więcej. Odbiera nas i nasze życie inaczej. Warto wówczas taki odbiór przyjąć do wiadomości, scalić go ze swoim i zobaczyć co z tego wyjdzie. Przykład tej czerwonej słonicy, która pojawiła się we wspólnym śnie bohaterów – mapę narysowaną na jej boku każde z nich odebrało i zobaczyło inaczej. Nikt jej nie rozumiał. Dlaczego? Dlatego, że nie znał dobrze osoby z którą „niby” był blisko….

Caroll skupia się w swojej książce na niby banalnej historyjce, w której pięciu ludzi musi walczyć z Chaosem świata, ale tak naprawdę chodzi tu chyba ogólnie o walkę, o branie się za bary z życiem, o zachowywanie własnej osobowości, o pielęgnowanie drogich nam chwil, dobrych wspomnień, o prawdę, o miłość, o zrozumienie….  Zaryzykuję stwierdzenie, że to najlepsza książka jaką J.C. napisał. A na początku wydawało się, że będzie to tylko historia o znudzonym sobą, wręcz nienawidzącym się, schodzącym sobie z drogi od wielu lat – małżeństwie…

Jonathan Carroll ,”Kąpiąc lwa”, wyd. Rebis 2013.